Hoe ben je toetsontwikkelaar geworden?
Voor Ida en Jeanet begon het allemaal met een collega die zei ‘Dat is vast ook iets voor jou.’ Tresca en Ellen zagen het als een kans om de examens waar ze mee werkten te verbeteren. Maar hoe beïnvloedt een toetsontwikkelaar het examen dan?
Tresca: 'Oh, dat gaan we even heel anders en veel eenvoudiger aanpakken’ dacht ik aanvankelijk. Nou, niet dus. Als toetsontwikkelaar moet je uitgaan van het kwalificatiedossier en dan merk je dat er al veel vastligt. Je oefent invloed uit door de examenopdracht voor je te zien en de manier waarop je vervolgens de beoordelingscriteria formuleert.
Ida: Grofweg werken we zo: Wij ontwikkelen een examenopdracht. Die gaat ter beoordeling naar de projectleiders voor feedback. Wij verwerken dat en de aangepaste tekst gaat naar de klankbordgroep. Ook hun feedback verwerken we. En uiteindelijk gaat het voor een laatste controle naar de redactie en wordt de examenopdracht vastgesteld.
Ellen: Dat lijkt niet zo ingewikkeld, maar in het kwalificatiedossier zitten gedragsindicatoren die wij omzetten in beoordelingscriteria. Als beginnende examenmaker dacht ik ‘Dat kan simpeler. Laten we in studententaal opschrijven wat de student moet doen’. Maar dan komt de tekst niet op het vereiste 3F-niveau en dekt het criterium de gedragsindicator vaak onvoldoende. Je snapt dus wel dat het niet altijd meevalt om elke examenopdracht begrijpelijk en toepasbaar te maken.
Tresca: Schrijf elke examenopdracht zo dat student en beoordelaar er niet in verdwalen en beiden weten wat er van hen wordt verwacht.
Wat maakt het leuk?
Ida: Ellen, Jeanet en ik hebben net binnen een opdracht gepuzzeld met de taal omdat het werkveld vroeg ‘wat wordt hier nu bedoeld?’ Nu ligt er een versie die hopelijk de eindstreep haalt. Maar eerlijk hè, dat spelen met taal, dat is toch ook wel heel leuk werk.
Tresca: Daarnaast is vakinhoudelijke kennis, taalgevoel en ervaring met het afnemen van examens van belang.
Voelt het ook weleens als corvee?
Jeanet: Het is niet alleen halleluja hoor, examens maken. Soms is het echt niet leuk om voor de zoveelste keer feedback te krijgen op iets wat je heel zorgvuldig met elkaar gemaakt hebt. Dat je weer terug moet naar de tekentafel om met een nieuw inzicht of met een andere pet op naar dezelfde examenopdracht te gaan kijken.
Wat geeft je voldoening?
Jeanet: Als er een mooi examenproduct ligt. Als de gebruikers over een examen dat herzien is zeggen ‘Dat is een stuk beter geworden’. Dan denk ik: we zijn op een goede manier bezig geweest.
Wat zeg je als iemand overweegt toetsontwikkelaar te worden?
Ida: Als zo-iemand het leuk vindt om de diepte in te gaan met het kwalificatiedossier en met taal te stoeien dan zeg ik: doen! Die gaat dit heel leuk werk vinden. Je moet het ook fijn vinden om een dag per week achter je scherm te zitten. Het is thuiswerk, hè.
Ellen: Ik vind het thuiswerken fijn. Op school sta ik de hele dag aan en word ik van alle kanten belaagd met vragen. Thuis zit ik rustig achter mijn scherm en ik heb één taak, een mooi en goed examen schrijven. Heerlijk.
Mei 2025
